Nadmierny stres, a także przyjmowanie różnego rodzajów leków lub używek, jak kofeina lub alkohol powoduje, że na co dzień jesteśmy rozdrażnieni. Często w parze z podenerwowaniem idzie również bezsenność. Jak wygląda farmakologiczne leczenie stresu? Jak wybrać odpowiednie tabletki na uspokojenie?

Tabletki na uspokojenie – rodzaje

Pierwszą linią obrony w walce ze stresem i zaburzeniami snu powinna być terapia behawioralno-poznawcza. Duża część osób, w poszukiwaniu rozwiązania decyduje się jednak od razu na farmakoterapię. Choć nie ma idealnych leków nasennych, ponad 60% pacjentów sięgających po ziołowe tabletki na uspokojenie lub innego rodzaju preparaty deklaruje co najmniej umiarkowany poziom zadowolenia z terapii¹.

W największym uproszczeniu leki uspokajające można podzielić na produkty lecznicze OTC, czyli dostępne bez recepty oraz leki na receptę.

Silne tabletki na uspokojenie wymagają preskrypcji lekarza z uwagi na potencjalne działania niepożądane. Do przykładowych leków uspokajających na receptę można zaliczyć m.in.:

• pochodne benzodiazepiny, które nasilają działanie endogennego kwasu gamma aminomasłowego (GABA), np. diazepam, bromazepam lub chlordiazepoksyd;
• leki o strukturze zbliżonej do benzodiazepin, tzw. „leki-Z”, np. zaleplon, zopikon oraz zolpidem;
• antagoniści receptora H₁, np. hydroksyzyna.

Tabletki na uspokojenie bez recepty

Aby uniknąć stosowania silnych leków uspokajających, warto rozważyć sięgnięcie po popularne leki dostępne bez recepty. Po większości z nich można bez przeszkód prowadzić samochód i obsługiwać maszyny precyzyjne. Wiele z preparatów OTC bazuje na wyciągach ziołowych.

Do przykładowych ziół o udowodnionym działaniu uspokajającym można zaliczyć kozłka lekarskiego. Do substancji czynnych w nim obecnych zalicza się walepotriaty, flawonoidy oraz olejki eteryczne.

Innym sprawdzonym surowcem jest melisa lekarska. Zawiera olejki eteryczne, flawonoidy, związki triterpenowe, garbniki i fenolokwasy wykazujące działanie uspokajające. Podobne działanie wykazuje chmiel zwyczajny dzięki zawartym w nim alfa- i beta-kwasom oraz olejkowi eterycznemu².

Ziołowe tabletki na sen i uspokojenie – co powinny zawierać?

Najlepsze tabletki na uspokojenie to te, które zawierają składniki wykazujące działanie synergistyczne, czyli takie, gdzie połączenie substancji czynnych przynosi lepszy rezultat niż każda z nich osobno [2]. Dobrym przykładem takiego produktu leczniczego jest Persen^® Forte. W jego składzie znajdują się wyciągi z kozłka lekarskiego, melisy lekarskiej i mięty pieprzowej.

Inne sposoby na uspokojenie

Warto pamiętać, aby terapię farmakologiczną uzupełnić o wprowadzenie prostych nawyków ułatwiających zasypianie. W literaturze jako skuteczne sposoby w walce z bezsennością wymienia się m.in. czytanie przed snem, techniki relaksacyjne czy szeroko pojętą higienę snu¹. Do technik ułatwiających zasypianie można zaliczyć np. jogę lub ćwiczenia oddechowe. Z kolei pod pojęciem higieny snu kryje się stworzenie optymalnych warunków zewnętrznych ułatwiających zasypianie, jak zacienienie i wyciszenie sypialni, unikanie niebieskiego światła, czy trzymanie się regularnych pór wypoczynku.

Wsparcie codziennych nawyków przez tabletki na sen i uspokojenie pomoże poradzić sobie z problemem bezsenności bez konieczności sięgania po leki dostępne na receptę.

1. Awgul S. i in., Farmakologiczne leczenie bezsenności – obecnie dostępne terapie oraz nowe kierunki badań, Farmacja Współczesna 2018; 11; 207-214;
2. Dobros N., Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym, Postępy Fitoterapii 2017; 18 (3); 215-222;