Potrzeba walki ze stresem pojawia się okresowo u wielu z nas. Walczymy z nim m.in. z pomocą ziół. Standaryzowane ekstrakty z roślin często okazują się równie skuteczne co preparaty syntetyczne, a jednocześnie w mniejszym stopniu obciążają organizm. Jednym z częściej stosowanych rozwiązań w walce ze stresem jest melisa lekarska.

Melisa – co warto wiedzieć

Melisę lekarską stosuje się w medycynie od XVI w., kiedy przyjmowano ją w celu poprawy pamięci. Melisa występuje praktycznie na całej kuli ziemskiej i osiąga wysokość do 125 cm. Surowcem farmaceutycznym są liście oraz ulistnione szczyty pędów zerwane z roślin niekwitnących. Proces ich przystosowania do dalszej obróbki obejmuje suszenie w cieniu, w temperaturze poniżej 35°C².

Do głównych składników o działaniu biologicznie czynnym zalicza się:

• polifenole,
• triterpeny,
• alkaloidy,
• kumaryny,
• związki fenolowe,
• flawonoidy,
• olejek eteryczny.

Dodatkowo w literaturze wskazuje się, że liście melisy są bogatym źródłem kwasu askorbowego oraz karotenoidów. Warto pamiętać, że profil chemiczny rośliny różni się w zależności od jej części morfologicznej (ziele, liście, łodyga, kwiaty)². Dlatego tak ważne jest, aby wybierać produkty o standaryzowanym, ujednoliconym składzie.

Melisa – jak działa 

Uspokajające działanie melisy polega na zwiększaniu poziomu kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) w mózgu. To jednak niejedyna właściwość prozdrowotna tej rośliny. Chociaż preparaty z melisą przyjmujemy zwykle w celu wyciszenia, przy regularnym stosowaniu może ona wpływać również na inne aspekty naszego zdrowia.

Jakich efektów można się zatem spodziewać sięgając po melisę:

• zwiększonej aktywności antyoksydacyjnej dzięki rutynie, kwercetynie oraz kwasowi galusowemu – picie melisy przyspiesza usuwanie wolnych rodników z organizmu;
• obniżenia poziomu glukozy we krwi oraz poprawa tolerancji glukozy – dlatego w walce z cukrzycą sugeruje się stosowanie np. olejków z melisy;
• spowolnienia wzrostu komórek nowotworowych.

Naukowcy stoją przed wyzwaniem, jak zwiększyć efektywność działania tego naturalnego surowca. Ogromne znaczenie ma nie tylko standaryzacja na obecność konkretnych związków, lecz także ilość składnika i sposób jego podania².

Czy melisa uspokaja?

Badania naukowe potwierdzają, że przyjmowanie preparatów z melisą przez 2 miesiące istotnie zmniejsza trudności ze snem i nerwowość². Warto jednak pamiętać, że skuteczność leczenia zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania problemu.

Działanie uspokajające melisy przypisuje się przede wszystkim zawartym w niej aldehydom terpenowym, które wykazują znacznie silniejsze działanie sedatywne niż wiele innych leków roślinnych³.

Jak radzić sobie ze stresem?

Leki ziołowe wraz z wprowadzeniem zmian w trybie życia mogą pomóc efektywnie walczyć ze stresem i przeciwdziałać jego negatywny skutkom dla organizmu. Ziołowe preparaty wspierają dobry sen, który jest bardzo ważny dla utrzymania naszej kondycji fizycznej i psychicznej.

Preparatem wspomagającym w okresach stresu i napięcia, zawierającym m.in. melisę, miętę i walerianę jest Persen^® Forte. Synergistyczne działania naturalnych składników pomaga utrzymać równowagę, zrelaksować się, a także wspiera dobry sen.

Poza przyjmowaniem ziołowych leków warto rozważyć wprowadzenie łagodnej aktywności fizycznej i technik relaksacyjnych lub terapii. Równie ważne jest planowanie czasu na odpoczynek. Przepracowanie jest jedną z głównych przyczyn napięcia nerwowego.

1. Możdżeń K. i wsp. Rośliny lecznicze wspomagające terapie stresu, nerwic i depresji; Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2021; 27(2): 182-192.
2. Połumackanycz M. i wsp. Właściwości prozdrowotne melisy lekarskiej (Melissa officinalis L.). Farmakognozja 2019; 75(12): 659-663.
3. Nurzyńska-Wierdak R. Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) – skład chemiczny i aktywność biologiczna. Annales Universitatis Mariae-Curie-Skłodowska Lublin-Polonia 2013; XXIII (1): 25-35.
4. Łuczak A. i wsp. Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży. Farmacja Współczesna 2017; 10: 140-146.
5. Charakterystyka Produktu Leczniczego Persen^® Forte.